Copyright © 2023 ArtRepublik Vietnam. All Rights Reserved. Website Developed by Tony Toàn
Trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Pháp – Việt, Viện Pháp tại Việt Nam giới thiệu Vở Opera Khung cảnh lãng quên (Paysage dans l’oubli) của Nhà soạn kịch Olivier Dhénin Hữu kết hợp cùng Nhà soạn nhạc Benjamin Attahir.
Đi tìm ký ức đã mất, Khung cảnh lãng quên là bức họa lịch sử trữ tình về một Việt Nam ngàn năm văn hiến và mối liên hệ với Pháp lần đầu tiên được đưa lên sân khấu kịch. Những bức tranh sân khấu có chiều sâu thể hiện tâm hồn của các tác giả và khán giả – cũng sẽ có nhiệm vụ thể hiện khả năng phục hồi giữa quá khứ giằng xé và sự chối bỏ đầy gian nan.
Olivier Dhénin Hữu sử dụng sân khấu như một chiếc hộp thần kỳ quay ngược thời gian để kể lại biên niên sử của tổ tiên ông thông qua góc nhìn Lịch sử và Truyền thuyết: triều đình Đại Nam, huyền thoại đất Rồng,…
Viết kịch bản và đạo diễn bởi Olivier Dhénin Hữu, cùng nhà soạn nhạc Benjamin Attahir, vở opera Khung cảnh lãng quên như một bài thơ đầy kịch tính đan xen giữa lời thoại, bài hát và âm nhạc. Một hình thức opera mới hòa quyện tinh thần phương Đông – sân khấu kịch cải lương, để kể câu chuyện về những khung cảnh bị lãng quên được tái khám phá mà trước đây chưa từng được thực hiện trên sân khấu kịch nghệ.
Vở Khung cảnh lãng quên kết nối hai đất nước quê hương của tác giả cũng là đạo diễn, buộc ông suy nghĩ nhiều hơn về mối liên quan giữa lời thoại và cảnh sân khấu. Liệu có phải là một vở opera ? Hay một diễn xướng ? Có thể là một hình thức mới khi âm nhạc và vở kịch sân khấu đan xen vào nhau, mà vẫn thấm đẫm văn hóa Việt và Pháp.
Antonin là cháu trai của Rosaline, một phụ nữ Việt Nam rời Sài Gòn năm 1958 với các con để sang Pháp cùng chồng, một người Việt từng là phi công trong quân đội Pháp. Louise, con gái bà Rosaline, có rất ít ký ức về tuổi thơ ở Sài Gòn. Cuộc sống Pháp đã xóa nhòa quá khứ gia đình. Ở đất nước mới này, cô lớn lên và quên mất quê hương, giống như mẹ cô đã từ bỏ cuộc sống trước đây của mình.
Antonin, con trai của Louise cố gắng tìm lại ký ức gia đình thông qua những câu chuyện từ bà ngoại, những bức ảnh cũ, những cuốn sách. Trí tưởng tượng gợi nên từ những câu chuyện, hình ảnh và tranh vẽ đã giúp làm sống lại những khung cảnh bị lãng quên này trong cậu và gia đình. Thời gian trôi qua và nỗi mất mát dần vơi đi, nhường chỗ cho sự hòa giải.
Diễn viên chính – Chi tiết phân vai
Guy Elliott (baryton) – Antonin, Graham Greene, Paul Anne-Marine Suire (soprano) – Rosaline
Léa Bao Ngoe Badillo (mezzo-Soprano) – Mẹ của rái cá, Louise, Thúy, Mai Thị Vàng, Thiếu nữ liễu
Aimery Lefèvre (baryton) – Cái bóng của người cha, Georges, Hồ Đắc Trung, Quan thoại, Người lạ
Pierre Barret-Mémy (baryton) – Đinh Bộ Lĩnh, Trần Văn cẩn, ư dân cấp trên, Người Đánh Cá
Nguyễn Thị Tú Quyên (cải lương) – Thị Định, Liễu
Lý Trung Tín (cải lương) – Trần Cao Vân, Thành Thái
Baek Nayoon (soprano) – Lydie Sarraut, Tùy tùng của quan, Willow
Bùi Thái Hòa (ténor) – Con rồng, Duy Tân
Guillaume Rondan – Đại sứ Pháp, Trưởng an ninh
Le Khanh-Gia, Nicolas Bui, Annaẽlle Laurent, Nguyen Hao Nhien – Tùy tùng của quan
Âm nhạc
Emmanuel Christien (piano)
Trần Trọng Trí (Đàn Bầu)
Trần Văn sơn (Sáo trúc)
Châu Minh Tâm (Guitar phím lõm)
Mai Thanh Sơn (Đàn Nguyệt)
Nguyễn Thị Hải (Đàn Tranh)
Cầm Vĩ Tú (Bộ gõ)
Đội ngũ sáng tạo
Sáng tác nội dung, đạo diễn, cảnh trí – Olivier Dhénin Hữu
Sáng tác và chỉ đạo âm nhạc – Benjamin Attahir
Trang phục – Hélène Vergnes
Biên dịch tác phẩm – Trần Lê Bảo Chân
Chuyển thể cải lương – Nguyễn Thị Tú Quyên
Trợ lý đạo diễn – Olivia Lauret
Kỹ thuật viên nghệ thuật – Thibaut Lunet
Kỹ thuật viên ánh sáng – Lucas Pascaud
Tranh & rèm sân khấu – Lê Phi Long
Soạn kich – Chloé Pottier
Phiên dịch và phụ đề – An Thảo
Thực hiện trang phục – Phi Anh Collection Hoa Nien
Diễn viên phụ
Tylia Belghazi, Clara Depas, Alyssa Mai Linh Robez, Sao May Gobet, Quynh Anh Dussouchet, Maeva Rouby, Leyla Hoang, Chloé Peix-Nguyen Kien, Tran Ngoc Chau Nguyen.
Olivier Dhénin Hữu là nhà thơ, nhà soạn kịch và đạo diễn sân khấu, hiện đang sống tại Paris và Rochefort. Ông xem văn chương và sân khấu như một nơi để tồn tại và để lưu giữ ký ức. Ông vừa theo học song song ngành văn chương tại Đại Học Paris VII và khóa đào tạo âm nhạc tại Nhạc Viện Quốc Gia vùng Amiens, nơi đưa ông đến với vai trò điều phối nghệ thuật tại nhà hát kịch Châtelet từ năm 2006 đến 2008. Sau đó, ông thành lập công ty biểu diễn nhạc kịch VVinterreise. Công ty này đã ra mắt nhiều vở kịch, gần đây là Đảo mơ (L’ĩle du rêve), Đứa bé và những đồ vật bị phù phép (L’Enfant et les sortilèges)…
Ông là nhà văn đoạt giải thưởng của tổ chức Fondation des Treilles do nữ mạnh thường quân Anne Schlumberger thành lập năm 2018 cho vở VValdstein. Sự nghiệp kịch nghệ của Olivier Dhénin Hữu chủ yếu liên quan sâu sắc đến âm nhạc.
Năm 2021, Olivier Dhénin được chọn tham gia chương trình lưu trú sáng tác Villa Saigon của Viện Pháp tại Thành phố Hồ Chí Minh vào năm 2023 với tác phẩm Khung cảnh lãng quên trong ký ức (Paysage dans 1’oubli), một vở opera được thực hiện cùng với nhạc sĩ Benjamin Attahir.
Benjamin Attahir là nhà soạn nhạc, nghệ sĩ violin và nhạc trưởng người Pháp. Anh sinh năm 1989, từng theo học tại Nhạc viện Toulouse và Nhạc viện Paris. Là một nghệ sĩviolin được đào tạo chuyên nghiệp, anh biểu diễn trong Dàn nhạc của Những người đoạt giải (Orchestre des Lauréats) thuộc Nhạc viện, Dàn nhạc thính phòng Jersey và Nhóm Hòa tấu đương đại quốc tế (Ensemble intercontemporain).
Trên cương vị nhạc trưởng, anh đã chỉ đạo nhiều tác phẩm đương đại. Năm 2012, cùng với Patrick vvibart, anh thành lập dàn nhạc AENEA với mục đích tìm hiểu lại các tiết mục lãng mạn của Pháp cũng như phát triển các tác phẩm âm nhạc mới từ những nhạc cụ cổ xưa.
Niềm đam mê cháy bỏng của anh dành cho thế giới đương đại và các minh chứng lịch sử được phản ánh qua nhiều tác phẩm như La capricieuse cho đàn, 2014; vở opera La pastorale d’lssy de 1659, 2015; v.v. Lấy cảm hứng từ nền âm nhạc phương Đông và phương Tây, anh bắt đầu sáng tác nhạc thính phòng. Trong thời gian lưu trú tại Villa Médicis (2016-2017), anh đào sâu khả năng âm nhạc đương đại về continuo qua việc sáng tác một vở nhạc thính phòng.
Guy Elliott là một Tenor (giọng nam cao), hiện sống ở London, nơi anh nhận học bổng toàn phần tại Đại học Âm nhạc Hoàng gia (Royal College of Music). Trong thời gian học tập, Guy đã giành được nhiều giải thưởng và học bổng như Giải thưởng lan Fleming của tổ chức Help Musicians UK, Học bổng Josephine Baker Trust và Giải thưởng Joaninha Trust. Anh còn giành Giải thưởng Chương trình Nghệ sĩ Trẻ Britten-Pears tại Cuộc thi âm nhạc quốc tế vvigmore Hall năm 2019.
Guy là một nghệ sĩ độc tấu giàu kinh nghiệm khi biểu diễn nhiều bản oratorio (thanh xướng kich) và cũng đầy nhiệt huyết với âm nhạc đương đại khi từng tham gia buổi diễn Stimmung của Stockhausen tại Barbican Hall. Trong suốt sự nghiệp, anh đảm nhận hát và lồng tiếng cho nhiều vai diễn khác nhau trong các nhà hát lớn như: Opera Studio của Royal College of Music, English Touring Opera, Wexford Festival Opera. Năm 2020 và 2021, anh được vinh danh là Nghệ sĩ trẻ Alvarez tại Lễ hội Opera Garsington.
Sinh ra tại Việt Nam, giọng ca nữ trung cao Léa Bảo Ngọc Badillo chỉ bắt đầu nuôi dưỡng đam mê ca hát sau khi theo học viola tại Nhạc viện Aix en Provence. Cô tốt nghiệp Bằng Nghiên cứu Âm nhạc loại xuất sắc trước khi tiếp tục theo học tại Đại học Montreal, nơi cô lấy bằng Cử nhân về Nhạc cổ điển. Với giọng hát nhẹ nhàng, linh hoạt cùng tông giọng đặc trưng, Léa dễ dàng nhập vai “Pantalon” (vai nhân vật nam mà cả diễn viên nữ và nam đều có thể đóng). Cô biểu diễn vai Lazuli (vở l’Étoile), vai Cherubino trong Học viện Opera năm 2021 và trong Atelier lyrique của Yann Toussaint tại Nhạc viện Paris. Léa Badillo cũng nhận được nhiều đánh giá cao với vai Hoàng tử Orloísky trong vở Die Fledermaus năm 2023.
Giành chiến thắng trong dự án Pauline Viardot tổ chức bởi trung tâm Présence Compositrice, tác phẩm của cô đã đạt Giải Nhất về Ca hát từ Học viện âm nhạc Quốc tế Flaine vào tháng 8 năm 2021. Ngoài ra, Léa Badillo đã hai lần lọt vào vòng chung kết cuộc thi âm nhạc quốc tế Marmande (Concours International des Nuits Lyriques de Marmande) ở hạng mục Giai điệu Pháp.
Aimery Lefèvre học đàn piano, organ và hát trước khi theo học Thạc sĩ tại Trung tâm Âm nhạc Baroque Versailles năm 2000. Sau đó anh được nhận vào Nhạc viện Quốc gia Pháp tại Lyon, nơi anh đạt được giải thưởng trong lớp của Brian Parsons. Sau khi tốt nghiệp, anh gia nhập Atelier Lyrique của Nhà hát National de Paris.
Khi còn là sinh viên, anh đã ra mắt trên sân khấu ở Lyon. Sau đó, anh biểu diễn tại nhiều Nhà hát như: Opéra de Tours, Opéra de Rennes, MC93 de Bobigny (La Maison de la Culture de Seine-Saint-Denis à Bobigny) và Nhà hát Bastille.
Năm 2009 đánh dấu sự ra mắt của anh tại Nhà hát National Paris. Sau đó, anh biểu diễn tại Nhà hát lớn Luxembourg, Teatro Municipal của thành phố Santiago, Nhà hát Lille, Dijon và Rouen. Anh còn là khách mời thân thiết tại Théâtre national du Capitole.
Về hòa nhạc, anh đã biểu diễn khắp châu Âu với các nhóm hòa tấu như Opéra de Toulon, Orchester national du Capitole, Les Folies françoises,… Ngoài ra, anh có màn biểu diễn độc tấu tại Athénée Théâtre Louis-Jouvet, thính phòng của bảo tàng Louvre và Villa Medici ở Rome.
Anne-Marine Suire là một Soprano (giọng nữ cao), cô bắt đầu chương trình đào tạo opera tại Trường Âm nhạc Longy ở Cambridge, Hoa Kỳ. Sau đó, cô được nhận vào Đại học Montreal và tốt nghiệp Thạc sĩ về biểu diễn Nhạc cổ điển và Baroque. Bên cạnh đó, Anne-Marine cũng được đào tạo qua nhiều lớp nâng cao tại Académie Internationale de Nice, Học viện mùa hè Mozarteum, Học viện âm nhạc quốc tế Vancouver, Académie Francis Poulenc, Royaumont Foundation … Hiện tại, Anne-Marine đang dần hoàn thiện những kỹ năng chuyên môn của mình. Cô đã biểu diễn tại Palais des Congrès ở Paris trong buổi Hòa nhạc Giao hưởng II était une fois Broadway, góp giọng tại lễ hội Les Pianissimes với vở Requiem Allemand của Brahms, biểu diễn hòa nhạc tại lễ hội Pont-Croix,… Ngoài ra, cô thường xuyên biểu diễn độc tấu cùng nghệ sĩ piano Emmanuel Christien, đổng thời biểu diễn hòa nhạc với dàn nhạc của Artie.
Vở nhạc kịch Opera kết hợp cải lương “Khung cảnh lãng quên” diễn ra vào 26.11.2023, lúc 16h00. Tại Nhà hát TP. HCM, 07 Công Trường Lam sơn, Bến Nghé, Quận 1.
