Triển lãm “Định Mức Chú Ý”: Bản giao hưởng hỗn loạn của màu sắc

Triển lãm cá nhân “Định Mức Chú Ý” của nghệ sĩ Ivan Shenevsky diễn ra từ ngày 1 tháng 3 đến ngày 14 tháng 4 năm 2024 tại không gian pha chế đương đại Ô Art Bar, trưng bày các tác phẩm trừu tượng phóng tác từ nội tâm, biến chuyển và hành trình cá nhân của nghệ sĩ.

Rực rỡ vệt màu. Thăm thẳm chiều sâu. Tự phát và cuồng nhiệt. Những bức tranh trừu tượng biểu hiện của Ivan Shenevsky bung trào khỏi ranh giới vật lý của chính tác phẩm để mở ra một điệu nhảy hỗn độn vô hình của tiềm thức, nơi người thưởng lãm đối mặt và phản tư.

Ivan Shenevsky sinh năm 1986 tại St Petersburg, Nga và có hơn 8 năm sinh sống tại thành phố Hồ Chí Minh. Cảm hứng sáng tác của anh đa dạng và rộng mở, thường là cuộc viễn du nội tâm vào chốn không hình – Phía khác, Lo âu hay Không gì là nghĩa lý, cốt để tái nhìn nhận bản chất phù du của sự tồn tại. Gần đây nhất, nổi cộm trong các tác phẩm của Ivan là vòng xoáy đồng tiền và sự tha hóa của con người, đi cùng những vấn nạn chính trị-xã hội như Cơn sốt vàng giữa khu rừng mùa đông.

Ivan quan niệm thời khắc sáng tạo là thời khắc “khỏa thân” (từ gốc được nghệ sĩ sử dụng: “naked”), trải nghiệm sáng tạo là trải nghiệm lột trần linh thiêng và thành thật. Họa trình của anh vì thế hiện lên tự phát và tổng hòa như một mâm tiệc được ngẫu nhiên bày biện, cô đọng mọi giác quan. Toát ra từ đường cọ mạnh mẽ và bạo liệt là những nốt nhạc nâng đỡ nhau bay lên, lại có lúc nghe trông chát chúa, loảng xoảng. Sở dĩ trong tranh có hòa thanh là bởi đây là điểm chạm đầu tiên của Ivan trên hành trình nghệ thuật, từ thuở anh bắt đầu viết nhạc ở tuổi 11. Trong hơn hai mươi năm sau đó, Ivan thử nghiệm mọi ngóc ngách âm nhạc rồi lấn sân sang lĩnh vực sản xuất với vai trò đạo diễn để khuây khỏa đam mê hòa phối âm nhạc và nghệ thuật thị giác, tận dụng sức ảnh hưởng từ nghệ sĩ đồng hương lừng danh thế kỷ XX, Wassily Kandinsky.

Lối thụ cảm song song thị giác và thính giác đã thấm nhuần trong tâm tưởng Ivan, khiến anh vẽ cả những điều nghe thấy. Ivan nắm bắt bản chất vô thường của cuộc sống, trải dài từ sự đổ vỡ của Liên bang Xô Viết cuối thế kỷ trước, công cuộc tái xây dựng thể chế chính trị Nga mà tuổi thơ anh đã chứng kiến cho đến cuộc xung đột kinh tế, địa chính trị của thế giới thực tại. Chúng ngấm dần lên tâm trí rồi lên toan vẽ của anh, thổi vào tranh anh một bản giao hưởng rối loạn vô hình tướng.

Trong xã hội đương đại, tâm lý con người mong manh dễ bị kích động bởi các biến chuyển chính trị-xã hội. Cùng với đó, sự xuất hiện của mạng xã hội và những luồng thông tin thiếu kiểm chứng, định hướng nội dung độc hại đã làm thu hẹp đáng kể khả năng tập trung của chúng ta. Con người đương đại có “định mức chú ý” thuyên giảm, lo âu và rối loạn chất chồng, những biến động tâm lý dù là nhỏ nhất cũng đáng được lưu tâm. Chính trong bối cảnh ấy, các hội chứng phức tạp như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), khó đọc và trầm cảm lại bất ngờ giao thoa với âm nhạc, hội họa ở tính chất biến thiên hỗn loạn, thúc đẩy những kết tinh diệu kỳ.

Tìm đến hội họa như một trải nghiệm phơi trần bản ngã, Ivan phóng dật nguồn năng lượng hỗn mang và biến thiên của mình lên toan vẽ. Anh đặt canvas trực tiếp trên sàn nhà, tạo cho mình một không gian đủ rộng để di dịch từ mọi góc độ và vung lên những vệt màu sống động đầy phóng khoáng. Bước nhảy này nối tiếp bước nhảy kia, lần rảy màu này nối tiếp lần rảy màu khác lần lượt kiến thiết cho bức tranh một hành trình tạo sinh không đoán định. Xuôi dòng vô thức và tiềm thức như Jackson Pollock của thế kỷ XX, Ivan khước từ định niệm cố hữu về sự hoàn hảo. Nổi lên trên canvas là những vệt màu tung tóe chồng chồng lớp lớp, cuộn xoáy như hàng ngàn sợi tơ rối loạn nhập nhằng đang phơi bày vẻ đẹp nguyên thủy của những vết xước ngẫu hứng, hỗn độn và rối bời. Chúng va chạm lấy nhau và cứ thế đan bện thành một chỉnh thể phức tạp, tiểu tiết đến mức khó lòng phân tách.

Những tác phẩm cuồn cuộn màu sắc xóa nhòa triệt để bất kỳ trọng tâm chủ thể nào để người tiếp nhận bấu víu. Thay vào đó, sự đồng sáng tạo và những tri nhận mang tính cá nhân được tôn trọng đến mức tối đa, cho phép Ivan nối dài chuyến phiêu lãng tâm trí của những cá thể với “định mức chú ý” lay lắt. Nghệ thuật giờ đây trở thành một liệu pháp không phải để chữa lành mà để soi chiếu và khơi sâu thế giới nội tâm đa phức cảm, để mỗi tâm hồn rộng mở đến vô biên.

Thông tin Triển lãm “Định Mức Chú Ý”:
Thời gian: Từ 12:00 đến 22:00, Thứ Ba đến Chủ Nhật hàng tuần từ 1/3/2024 đến 14/4/2024.
Địa điểm: Ô Art Bar – 292/15 Điện Biên Phủ, Phường 17, Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh.