Introspection by Mzung Nguyễn: Soi chiếu để thấu tỏ

Với nghệ thuật xé dán độc đáo cùng phong cách mới lạ, 40 tác phẩm trong “Introspection” của nghệ sĩ Mzung Nguyễn mang người xem bước vào hành trình soi chiếu và tự vấn để thấu tỏ chính mình.

Các tác phẩm trong triển lãm “Introspection” của Mzung Nguyễn

Nghệ sĩ đa phương tiện Mzung Nguyễn

Là một người trẻ với những tiếp nhận nghệ thuật mang tính đương đại, Mzung Nguyễn đã mang đến góc nhìn mới về vận động “xoay vòng” của thế giới bằng cách thể hiện sự tĩnh lặng trong từng chuyển đổi. Bằng nghệ thuật xé dán (collage) đầy tính tư duy cùng những suy tư nghệ thuật sâu sắc, Mzung Nguyễn đã mang người xem bước vào “hành trình khai phóng tâm thức” vốn dĩ nhiều biến động và đầy tính xáo trộn để chiêm nghiệm và thấu hiểu chính mình.

Mzung Nguyễn tốt nghiệp chuyên ngành Ngữ văn – Báo chí ở Huế và bắt đầu sự nghiệp với công việc viết lách. Không lâu sau, chị chọn theo đuổi lĩnh vực điện ảnh tại Mỹ và Hàn Quốc. Hai phim thể nghiệm Ngủ Trong Thành Phố (2017) và Ánh Sáng Sau Sự sống (2018) của chị từng được chọn trình chiếu tại nhiều quốc gia.

Kể từ năm 2017, Mzung Nguyễn lựa chọn trở lại Việt Nam và mở rộng thực hành nghệ thuật cá nhân theo hướng đa phương tiện. Chị bắt đầu vẽ tranh với những chất liệu như sơn dầu, acrylic, màu nước và đặc biệt là giấy hỗn hợp. Bên cạnh các hoạt động nghệ thuật lấy cảm hứng từ môi trường chủ nghĩa, Mzung Nguyễn dành phần lớn thời gian để thực hiện các dự án về bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững.

Chân dung nữ nghệ sĩ đa phương tiện Mzung Nguyễn

Khai phóng tâm thức đầy xáo trộn

“Introspection” (tạm dịch: “Phản tư”) là dự án triển lãm nghệ thuật xé dán đa chất liệu được tổ chức bởi 11:11 D’artistes. Vốn nghệ thuật xé dán (collage) không còn quá xa lạ với công chúng, song 40 tác phẩm trong “Introspection” vẫn đầy thu hút bởi những suy tư thẩm mỹ đầy mới mẻ của nữ nghệ sĩ.

Các sáng tác trong buổi triển lãm lần này gồm có tranh, sắp đặt và điêu khắc với giấy. Những suy tư nghệ thuật của Mzung Nguyễn chịu ảnh hưởng sâu sắc của triết lý sinh thái, mà mối tương quan giữa các sinh thể đóng vai trò là nguồn cảm hứng chính, dù không nhất thiết phải là chủ đề cho những tác phẩm của chị.

“Tôi thường đặc biệt ưu ái trạng thái dịch chuyển – một cách hữu cơ đã trở thành chất dung môi cho tôi thành hình các ý niệm. Hay trải nghiệm dịch chuyển giữa các thể loại, sắp xếp các chất liệu trong thực hành nghệ thuật giúp tôi khám phá cái vô tận của những mối liên kết không gian và thời gian, sự tương quan của các thành tố cấu thành xã hội loài người”.

Chọn tâm thức bên trong bản thể con người làm chủ đề, “Introspection” đưa khán giả tham gia vào hành trình suy tư của nghệ sĩ, đồng thời dành cho chính mình một không riêng để suy tưởng và thấu tỏ. Những tác phẩm được 11:11 D’artistes chọn lựa khiến người xem không khỏi tự vấn về sự tồn tại và về bản thân của mỗi người.

Triển lãm được tổ chức tại 11:11 Espace

Về chất liệu, các tác phẩm xé dán đều được Mzung Nguyễn thu thập và tái sử dụng từ số lượng lớn báo và tạp chí cũ, đã từng được xuất bản trong suốt một thập kỉ. Ngoài ra, tác giả còn lượm lặt tất cả chất liệu mỹ thuật để đưa vào tranh, như sơn dầu, màu nước, chất liệu trong sơn mài hay thậm chí là vàng mã và chất liệu từ quyển “Atlas Giải Phẫu Người”.

Nữ nghệ sĩ từng chia sẻ, “khi lật dở cuốn Atlas, thứ lớn nhất mọc lên trong tâm tư là sự sống và cái chết, hay người đang níu giữ, đứa giữa hay bờ. Đối với tôi, đó là một công trình khoa học, đồng thời cũng là một công trình mỹ học. Máu mủ, chất thải, cơ quan tiêu hóa, bộ phận sinh dục… tất cả mọi thứ đều được vẽ dưới con mắt của người nghệ sĩ mà tôi cho rằng theo chủ nghĩa hiện sinh. Tôi cảm thấy họ là những nghệ sĩ không ai công nhận. Họ làm việc trong bóng tối nhưng khiến mình nhìn rõ hơn về bản thân. Vậy mà không ai làm cho họ một buổi triển lãm, hay chỉ đơn giản là một sự kiện vinh danh thôi. Tôi yêu mến những họa sĩ này vì kỹ thuật của họ rất cao và tình yêu nghề thì khỏi bàn! Họ dạy tôi rất nhiều về sự cẩn trọng, những đường nét mảnh đến mức chắc chẳng ai để ý ngoài mình. Không ai biết nhưng mình phải biết.”

Hay nói về chất liệu vàng mã trong tác phẩm, Mzung Nguyễn cho rằng, “vàng mã liên quan đến tư duy châu Á khi tiễn đưa người chết. Phải có tiền bạc, quần áo, làm sao cho đủ đầy để người chết qua thế giới bên kia có thể “sống”. Những quy ước của người sống khiến người chết tự dưng phải mang theo biết bao nhiêu thứ, chứ họ có cần gì đâu. Họ sẽ đi cùng với giá trị của mình thôi.”

Chất liệu vàng mã trong tác phẩm của Mzung Nguyễn

Bằng cảm thức sống trải nghiệm đa dạng cùng suy tưởng nghệ thuật rất riêng, chị trăn trở, “Những nội dung ta cần đọc ngày càng hẹp lại, hầu hết để chiều thị giác, cuối cùng khiến quan sát thị giác nhiều hơn quan sát tâm trí. Những thứ đó cứ áp chế ta từng ngày, tạo thành chất liệu. Đi đâu ta cũng thấy, và thấy rất nhiều. Tại sao không dùng con người giả định đó, sự xáo trộn đó để tạo thành một chuỗi tranh đi từ quan sát?”. Ắt hẳn, đây chính là cách mà Mzung Nguyễn khai phóng tâm thức đầy biến động của chính mình lẫn công chúng.

Tác phẩm của Mzung Nguyễn

Nghệ thuật vì môi trường

Không chỉ thu hút công chúng bởi góc nhìn mới mẻ, những tác phẩm trong “Introspection” đặc biệt bởi tính đa dạng của thiết kế hình ảnh minh họa trong nền báo chí đương đại, với vai trò là phương tiện chuyên chở trong thực hành nghệ thuật xé dán.

Triển lãm “Introspection” của Mzung Nguyễn

Giữa đời sống hiện đại mà mọi biến chuyển đô thị ít nhiều ảnh hưởng đến hệ sinh thái và môi trường chung, “Introspection” của Mzung Nguyễn như một ‘chứng nhân’ khai mở những nghĩ suy vốn biến động và nhiều trăn trở ở đời sống thực, mô tả bầu sinh quyển giằng xé mà con người đương đại phải chung sống. Bốn mươi tác phẩm nghệ thuật của “Introspection” không chỉ mang đến sự mãn nhãn về thị giác cho khán giả mà còn gắn chặt với ý thức sáng tạo của Mzung Nguyễn.

Không gian triển lãm “Introspection” của Mzung Nguyễn

Triển lãm “Introspection” của Mzung Nguyễn

* Triển lãm “INTROSPECTION” giới thiệu các tác phẩm gần đây nhất của Mzung Nguyễn, diễn ra tại 11:11 Espace | Lầu 1, 39 Nguyễn Duy Hiệu, Thảo Điền, từ ngày 18.02.2023 đến hết ngày 18.03.2023.

11:11 d’Artistes – Artist agency – tổ chức chuyên hợp tác với các nghệ sĩ trong & ngoài nước để thực hiện các triển lãm nghệ thuật đem lại cái nhìn đa chiều, pha trộn nhiều nền văn hóa khắp nơi trên toàn thế giới tới khán giả tại Việt Nam

Bài: Phương Uyên
Hình ảnh: Mzung Nguyễn/11:11d’Artistes