Họa sĩ Đặng Hữu quan niệm vẽ là cho mình, vẽ để thoả mãn đam mê cá nhân nên không đặt nặng vấn đề đề tài. Khi bị lôi cuốn về đề tài gì, anh sẽ vẽ liên tục vài năm, cũng có thể vẽ cùng lúc hai đề tài người và phong cảnh. Ở mảng người, anh quan tâm khai thác tâm trạng, về cuộc sống nhân vật trong tranh, anh thích vẽ những người nông dân. Họ gần gũi và thân thiết với anh nên anh hiểu họ và muốn thể hiện những tâm trạng, suy nghĩ và cuộc sống của họ. Về phong cảnh, anh cũng vẽ gắn liền với những người nông dân. Đôi lúc là miền núi, cánh đồng hay miền biển. Nhưng thông thường, anh vẽ từ những chuyến thực tế, trực hoạ, ký họa tranh nhỏ, và về xưởng anh xây dựng những bức tranh to hơn.
Hội họa của Hữu thiên về bản năng quan sát đời sống, và phóng chiếu sự quan sát đi kèm suy tư, cảm xúc hay vốn sống cá nhân lên tấm canvas. Vì thế, tranh của người họa sĩ này dung dị như đời thường vốn thế, và chân thật như cuộc sống đang là. Tuy nhiên, càng lặng ngắm, ta càng thấy tính trung hòa trong nghệ thuật của Hữu vì anh không nghiêng về một cực đoan nào trong cảm xúc và nghĩ suy để thể hiện lên tranh. Giống như ý nghĩa “Gạn”, ấy là sự chắt lọc hay gạn lọc, để vẻ đẹp con người và thiên nhiên được bộc lộ một cách trung thực nhất có thể.
Hữu quan niệm cái khó trong sáng tạo là người họa sĩ dễ bị chi phối vào mẫu thật, theo ánh sáng, không khí của tự nhiên, vì vậy cần phải luôn chắt lọc và trau dồi kiến thức. Có thể nói, trong hành trình sáng tác của người họa sĩ này, tính chiêm nghiệm và chắt lọc đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vì một khi tinh thần cân bằng đi cùng quá trình rèn luyện, sáng tạo tỉ mẩn, người họa sĩ có thể uyển chuyển hóa “đường đi nước bước” của cọ vẽ, đồng thời dùng màu mà như chơi màu.
Cách chơi màu của Đặng Hữu đôi khi đơn sơ mà hết sức tĩnh lặng. Anh chỉ đơn giản để sự sống chìm trong một lớp màu bảng lảng với hình hài khiêm tốn để mỗi người nhận diện, tất nhiên không chỉ bằng con mắt thông thường mà là cả tâm hồn. Lúc này, người họa sĩ không đơn thuần vẽ hình mà như đang thai nghén nên một thân phận.
Hữu không vẽ nhiều tranh nude, và tranh nude của anh khác biệt ở chỗ không gợi tính dục bên trong mỗi người, mà là gợi nhiều về sự thấu hiểu lẫn đồng cảm. Tâm trạng nhân vật trong tranh được Hữu thể hiện khéo léo và bộc trực qua dáng nằm và cách họ che dấu đi gương mặt của mình. Trong một bảng màu tối giản và hết sức hài hòa giữa nóng – lạnh, sáng – tối, dù tâm trạng của nhân vật là như đang ngơi nghỉ hay rệu rã, ta vẫn không thấy vẻ tích cực hay tiêu cực, sáng bừng hay u tối, mà đơn giản đó là một khoảnh khắc tinh thần rất người của mỗi người mà ta hãy đơn giản lặng ngắm nhìn chứ không thể nào phán xét.
Open Dang Huu Studio diễn ra từ 16/10 đến hết 19/10/2022 tại Tràng An, Chúc Sơn, Chương Mỹ, Hà Nội.